วิธีเก็บใบชา ตอบข้อสงสัยในการเก็บชา

ไม่ว่าจะเป็นชาที่เก่าเก็บจากมรดกตกทอด หรือ ชาที่พึ่งซื้อจากออนไลน์มา เรามาดูวิธีการเก็บรักษาชากัน

คำว่า "ชา" เราอาจจะเห็นในชาดอกไม้ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นชาดอกกุหลาบ ชาสมุนไพร แต่ไม่มีใบชาอยู่ในนั้น ในบทความนี้เราจะมาดูเจาะจงเฉพาะใบชาจริงๆ ได้แก่ ใบชาเขียว ชาอู่หลง ชาขาว และชาดำที่มาจาก Camellia Sinensis

วิธีการเก็บชานั้นค่อนข้างเรียบง่าย มีปัจจัยสำคัญอยู่ด้วยกัน 5 อย่าง

• ความร้อน

• แสง UV (แสงแดด)

• อากาศ (ออกซิเจน)

• กลิ่น

• ความชื้น

ใบชามีวันหมดอายุไหม

ใบชาที่เก็บไว้อย่างดีไม่มีวันหมดอายุ แต่กลิ่นและรสชาติของมันจะเปลี่ยนไปตามกาลเวลา โดยเฉพาะชาเขียวแบบไม่คั่ว การเปลี่ยนแปลงของใบชาจะมีความแตกต่างกันระหว่างเปลี่ยนด้วยการ aging ชาและเปลี่ยนจากการเก็บชาที่ไม่ถูกวิธี ชาที่เก็บไว้ในที่ๆ เหมาะสมและห่างไกลจากปัจจัย 5 ข้อข้างต้นจะไม่หมดอายุ ชาจะเสียก็ต่อเมื่อจะเกิดจากเชื้อรา ซึ่งมาจากความชื้นสูง

เก็บชายังไงให้ใหม่อยู่เสมอ

ใบชาแต่ละชนิดจะมีวิธีการเก็บที่แตกต่างกันออกไป โดยชนิดที่มีความอ่อนไหวมากที่สุดคือ ชาเขียวสด หรืออู่หลงที่ออกซิไดซ์น้อยๆ จะมีกลิ่นของความสดใหม่และกลิ่น grassy ซึ่งกลิ่นจำพวกนี้จะเป็นกลิ่นที่หายไปหรือจางไปก่อนในกระบวนการ aging

ใบชาจะไม่บูด ไม่เน่าแต่รสชาติจะเปลี่ยนแปลงไป ชาเขียวจะมีรสชาติคล้ายอู่หลงมากขึ้น อย่างความ grassy จะเปลี่ยนไปเป็น earthy แทน ถ้าเราไม่มีภาชนะสุญญากาศและชอบกลิ่นสดๆ อย่าง vegetal ควรพยายามซื้อใบชาในปริมาณน้อยๆ เพื่อที่จะดื่มได้หมดพอดี

ในทางกลับกัน ชาที่ได้รับการออกซิเดชั่นมาอย่างมากแล้วเช่น ชาดำ หรือ ชาที่ถูกคั่ว จะทนต่อการ aging ได้มากกว่า และชาเหล่านี้บางชนิดก็นิยมนำไป aging ต่อ ทำให้มีรสชาติที่ดีขึ้น ลึกขึ้นตามกาลเวลา

วิธีเก็บใบชา

เก็บใบชาในถุงซิปล็อค ในกระป๋องชา หรือในถุงฟอยล์เป็นวิธีที่ง่ายและได้ผลมากที่สุด เราแนะนำว่าควรเก็บในบรรจุภัณฑ์ที่เป็นภาชนะหรือถุงที่ไม่มีกลิ่นด้วย เนื่องจากชาสามารถดูดซับกลิ่นรอบข้างได้ นอกจากนี้ควรเก็บให้ห่างจากแสงแดด และปิดบรรจุภัณฑ์ให้สนิทเพื่อไม่ให้อากาศเข้าออก

ชาผู่เอ๋อจะเป็นข้อยกเว้น การที่ได้โดนอากาศและการคุมอุณหภูมิจะช่วยให้กระบวนการ aging ดีขึ้นมาก แต่ก็ห้ามวางไว้ใกล้ของที่มีกลิ่นแรง และบริเวณที่มีความชื้นมากเกินไป

เมื่อเราซื้อใบชามา หลังจากเปิดแล้วควรเก็บไว้ในซองฟอยล์ที่ได้มา และปิดซิปล็อคให้สนิท หรือถ้าซื้อมาในปริมาณมากๆ เป็นกิโล แนะนำให้แบ่งใส่ห่อหรือซองเล็กและค่อยๆใช้ ถุงใหญ่ที่ยังไม่ได้ใช้ควรเก็บไว้ไม่ให้โดนความชื้นและอากาศ

ควรเอาใบชาเขียวแช่ตู้เย็นไหม

ถ้าหากเป็นชาเขียวอัสสัมส่วนใหญ่แล้วจะผ่านกระบวนการคั่ว เวลาดื่มเราจะได้กลิ่นคั่วอ่อนๆหรือกลิ่นควัน ชาเขียวลักษณะนี้ไม่จำเป็นต้องแช่ตู้เย็น แต่ถ้าหากเป็นชาเขียวมัจฉะหรือชาเขียวที่มีความสด ควรจะแช่ตู้เย็นเพื่อคงความสดไว้ แต่ต้องระวังเวลานำออกมาจากตู้เย็น อาจจะทำให้ชาชื้นจากน้ำที่ควบแน่นได้

มีงานวิจัย Qingying และคณะ⁽¹⁾ ได้ทดลองเก็บชาเขียว Huangshan Maofeng จากอานฮุย เป็นเวลา 150 วัน ที่อุณหภูมิ -80°C, -20°C, 4°C และอุณหภูมิห้อง ใบชาที่เก็บที่อุณหภูมิห้องและ 4°C เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล ภายในระยะเวลาเพียงแค่ 50 วัน (โดยดูจากภาพในรายงาน) คาดว่าจะเกิดการ oxidation และ ปฏิกิริยาเมลลาร์ด ในใบชาตัวอย่างจึงทำให้ใบชาเปลี่ยนสี

ภาพการทดลองเก็บใบชาเขียวสดไว้ในอุณหภูมิ -80°C, -20°C, 4°C และ อุณหภูมิห้อง จากงานวิจัย⁽¹⁾

ทิ้งใบชาข้ามคืนไว้ในกาได้ไหม

คำตอบคือ "ได้" แต่แนะนำให้นำไปชงดื่มภายใน 24 ชม. เพราะว่าบ้านเราเป็นเมืองร้อน หากทิ้งไว้นานหลายวันอาจจะเกิดราได้

โดยสรุปแล้ว เราควรเก็บใบชาไว้ในที่แห้ง ปิดสนิท ไม่วางไว้ใกล้ของที่มีกลิ่นแรง ปราศจากแสงแดดและความชื้น เพียงเท่านี้เราก็สามารถยืดอายุของชาไว้ให้ดื่มได้นานๆ

สั่งซื้อใบชา

Lineshop

Shopee

Lazada (โค้ดส่งฟรี)

Source

1.National Library of Medicine | http://bit.ly/3Dhzb41